Scheprad

Molens als werktuig om water op te voeren worden sinds 1407 ingezet. De wipmolen lijkt
qua bouw op de standaard molen. Een groot verschil is echter dat bij de standaard
molen alle aan te drijven machines zich in het bovenhuis bevinden. Bij een
wipmolen heeft men juist op maaiveld hoogte energie nodig om het scheprad in
beweging te zetten.

Het bovenhuis bevat het bovenwiel dat op de bovenas (wiekenas) zit. Om van
windkracht gebruikt te kunnen maken moet de draaiende beweging van de wieken om
gezet worden in een draaiende beweging van het scheprad. Het bovenwiel drijft
vervolgens een ronsel (tandwiel) aan, dat zit aan de koningspil gemonteerd en
levert zo een draaiende beweging in de ondertoren. Daar zit weer een rondsel op
de koningspil die het waterwiel(tandwiel) aandrijft. Die zet de wateras in
beweging en kan ook deze het scheprad in beweging zetten.

nieuw scheprad in 'droge' waterloop

nieuw scheprad in ‘droge’ waterloop

Het scheprad is een soort waaier die het water door een smalle goot voortstuwt,
het water loopt tegen de opleider aan. Het water moet nu omhoog en zal met
genoeg waterdruk de wachtdeur openen. Tasting 930mm, bladen 330 mm breed,
diameter 5210 mm. De Westveense heeft net als de Oukoopse en de Oostzijdse een
scheprad met gebogen bladen. Dit is gedaan om het water sneller af te voeren.

scheprad nog zonder de kast

scheprad nog zonder de kast